عوامل ایجاد ناهمراستایی در یاتاقانهای الکتروموتور:
تلورانس های ساخت نادرست
این مورد به صورت چشمی اغلب بررسی نمیشود. چه کسی به محض خریداری الکتروموتور آن را باز میکند که این مورد را بررسی کند؟ خیلی کم. اما در مواردی که تعداد خرید بالاست، امکان بازرسی چند نمونه وجود دارد. بدون دردسر، بهترین راه تشخیص این عیوب آنالیز ارتعاشات الکتروموتور میباشد. سطح تراشکاری شده ی کاسه نمد اگر به هر دلیلی دچار خطا باشد میتواند باعث ناهمراستایی در یاتاقانهای الکتروموتور شود. این موضوع با آنالیز ارتعاشات و تست های مکمل کاملاً قابل تشخیص است.
مونتاژ اشتباه
تلورانس قرار گیری یاتاقانها در پوسته اغلب جذب در نظر گرفته میشود. بر این اساس باید از تکنیک های مجاز و بهینه برای مونتاژ یاتاقان در پوسته استفاده کرد. اعمال نیروهای نامتوازن در هنگام نصب یاتاقانها عملاً باعث ناهمراستا شدن یاتاقانهای الکتروموتور میشود. تمیزکاری، گرم کاری، سرد کاری از جمله تکنیکهایی هستند که به جای ضربه و فشار میتوان برای نصب از آنها استفاده کرد. بستن ناهمگن پیچ های قابهای سر و ته الکتروموتور به بدنه از موارد دیگر مونتاژ اشتباه میباشد.
ساییدگی کاسه نمد یا بیضوی شدن آن
این قبیل آسیب ها به طور خاص در هنگام تعمیرات رخ میدهد. بر اثر رها کردن قطعات یا ضربه یا فشار شکل کلی حوزینگ تغییر کرده و در نتیجه مرکزیت بیرینگ در آن تحت الشعاع قرار میگیرد. نگهداری غیر اصولی در انبار هم ممکن است این آسیب را ایجاد کند.
انبساط گرمایی
در صورت افزایش دما در الکتروموتور به دلایل متفاوت از قبیل لود کشیدن مداوم، خرابی یاتاقانها و…، گرمای ایجاد شده باعث انبساط وبه دنبال آن تغییرات ابعادی می گردد. این تغییر ناهمراستایی در یاتاقانها را نتیجه خواهد داد.
خم شدن شفت
به دنبال کشش بالاس تسمه در سیستم های تسمه و پولی یا وزن بالای روتور یا اعمال لود بیش از حد میتواند رخ دهد.
تغییر شکل فونداسیون
عدم توازن در ترک پیچهای چهارچوب به فونداسیون، ترک در فونداسیون، فونداسیون ضعیف که ترک نخورده اما دچار اعوجاج میشود مانند برخی از فونداسیون های واسط فلزی از جمله عوامل بروز این خرابی هستند.
تاثیرات ناهمراستایی در یاتاقانها روی الکتروموتور
افزایش مفرط بار محوری و شعاعی
عدم توازن در نیروهای چرخشی باعث بروز ضربه در بخش دوار میشود. این نیروها میتوانند در جهات محوری و شعاعی وارد شوند. این نیروها دارای امضای خاص ارتعاشی هستند که از آنالیز ارتعاشات برای تشخیص آنها استفاده میشود.
ایجاد صدا و ارتعاش
بیشتر خرابی ها باعث ایجاد صدا و ارتعاش هستند. در این مورد بسته به مقدار ناهمراستایی یاتاقانها زمان احساس و شنیدن ارتعاش و صدا متفاوت است. اما در اوان خرابی توسط تحلیل ارتعاشات قابل تشخیص است.
افزایش دمای یاتاقانها
اولین نتیجه افزایش ارتعاش، افزایش دما است. هر چه مقدار ناهمراستایی بیشتر باشد، افزایش دما بیشتر خواهد بود. این افزایش دما باعث سوختن روانکار میشود و به دنبال آن روند افزایش دما بیشتر میشود.
افزایش ریسک سایش بین روتور و استاتور
وقتی دو یاتاقان در راستای هم نباشند، راستای شفت روتور با راستای محور مرکزی استاتور یکی نیستند، به همین جهت در موارد حاد امکان سایش روتور به استاتور وجود دارد.
کاهش راندمان و عمر مفید الکتروموتور
عیب یابی
آنالیز ارتعاشات
شاید سریعترین مسیر عیب یابی ناهمراستایی در یاتاقانهای یک الکتروموتور آنالیز ارتعاشات باشد.
ترموگرافی
با دقت به روند افزایش دما و رفتار افزایش، میتوان به ناهمراستا بودن یاتاقانها پی برد. اما شاید قطعیت آن به اندازه ی تحلیل لرزش نباشد. چه اینکه افزایش دمای یاتاقانها میتواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.
ساعت اندیکاتور یا دستگاه الاینمنت لیزری
با عبور شفت معیار از یاتاقانها و بررسی آن با ساعت اندیکاتور یا بررسی با دستگاه الاینمنت لیزری میتوان به ناهمراستایی بین یاتاقانها پی برد که البته اجرای این تکنیک ریزه کاری های مخصوص خود را دارد. از این تکنیک اغلب زمانی استفاده میشود که امکان چرخش و آنالیز ارتعاشات سیستم نباشد.
بلو چک
استفاده از بلو چک برای بررسی نشستن صحیح یاتاقان در کاسه نمد دو سمت و استفاده از شفت معیار برای بلو چک کنس داخلی یاتاقانها از دیگر تکنیک های بررشس ناهمراستایی دو یاتاقان میباشد.
مطالب مفید
مورد مهم در دریافت خدمات آنالیز ارتعاشات