بالانس میل لنگ
بالانس میل لنگ
چرا میل لنگ بعد از تراش باید بالانس شود؟
برای مشاهده ی یک نمونه دستگاه بالانس میل لنگ اینجا کلیک کنید. در کشور ما کارگاه های میل لنگ تراشی در هر شهری برای تعمیرات و اصلاح میل لنگها وجود دارند که خدماتی را در این رابطه به مشتریان خود ارائه می دهند. تراش میل لنگ به عنوان یک قطعهی اساسی در انتقال نیرو ریزهکاریها و تکنیکهای خاص خود را طلب میکند. بخصوص که میل لنگ به تعداد سیلندرها بعلاوه قسمت انتقال نیرو و سمت مخالف با یاقانهایی درگیر است که به صورت جفت جفت باید هم مرکز باشند. دقت در تراشکاری این بخش ها به طوری که سطح تمام شده دارای کمترین ناهم مرکزی با یاتاقان دیگر باشد از اهمیت خاصی برخوردار است. اما این تمام ماجرا نیست.
عواقب بالانس نبودن میل لنگ
یکی از مهمترین چالش ها در تعمیر میل لنگ، بعد از تراش آن است. با توجه به اینکه میل لنگ یک قطعهی دوار در مجموعهی موتور ماشین می باشد و قرار است مطابق با دور موتور سرعتهای دورانی متفاوتی داشته باشد، در صورتی که بعد از عملیات تراش بالانس نشود کل سیستم را دچار ارتعاشات میکند که با افزایش دور این ارتعاشات افزایش پیدا میکند. بدیهی است مقدار ارتعاشات و قدرت تخریب آن ارتباط مستقیم با مقدار نابالانسی خواهد داشت. این لرزش در کمترین مقدار آسیب میتواند باعث خرابی زود رس یاتاقانها، قید بندیهای شاتونها، آسیب به قطعات پیستون شود و در موارد حاد میتواند باعث لرزش شدید در دورهای بالا شود.
علایم بالانس نبودن میل لنگ
- مهمترین راه تشخیص آن این است که با افزایش دور موتور لرزش افزایش دارد. برای مکانیک های عزیز که لرزش سنج ندارند و می خواهند این افزایش لرزش را اندازه گیری کنند می توانند پایهی ساعت مکنتیک را روی بدنه و پلانجر ساعت اندیکاتور را به صورت عمودی روی یکی از بخش های موتور قرار دهند. حالا با افزایش دور موتور مقدار بیشترین دامنه ی نوسانات عقربه ی ساعت اندازه گیری را ثبت کنید. توجه کنید پلانجر ساعت اندیکاتور در جهت شعاعی نسبت به میل لنگ نصب گردد.
- افزایش صدای موتور
- افزایش دما در یاتاقانهای میل لنگ که در نتیجه ی آن عمر مفید یاتاقانها به شدت کاهش پیدا می کند
میل لنگ چگونه بالانس میشود؟
بستگی به این دارد که نابالانسی میل لنگ چگونه باشد؟
نابالانسی استاتیکی
با توجه به شکل وقتی اتفاق می افتد که وزنه ی نابالانسی در زاویه و سمت مشابه در بخش دوار بوجود آمده است. طبیعتاً اگر یک میل لنگ دارای نابالانسی استاتیکی به طور غیر متعارف باشد، ما به این مشکوک میشویم که سیستم دچار نا هم مرکزی بخش دوار نسبت به محور دوران است (به اصطلاح دور نیست). در کلاس های آموزشی به موارد متعدد مشابه اشاره می کنیم.
برای بالانس این مورد از هر سمت آن به مقداری که نابالانسی دارد در زاویهی یکسان وزنه حذف می گردد. این حذف وزنه با سوراخکاری یا بار برداری از میل لنگ صورت می پذیرد. انجام بالانس ثقلی در این مواقع جواب میدهد. اما مشکل این است: از کجا بدانیم نوع نابالانسی استاتیک است؟ طبیعتاً تنها راه چرخش و اندازه گیری با دستگاه است.
نابالانسی دینامیکی
در اغلب مواقع نوع نابالانسی دینامیکی است. وزنه ی نابالانس در دو طرف میل لنگ در زوایای متفاوت هستند. این نوع را به هیچ عنوان نمی توانید با روش ثقلی بالانس کنید. اگر اقدام کنید معلوم نیست نابالانسی مربوط به کدام سمت میل لنگ را در کدام طرف جبران می کنید. اصلاً شاید سیستم را بدتر کنید و اگر برای بالانس اقدام نمیشد خیلی بهتر بود.
میل لنگ موتور سیکلت
تمام مواردی که دربالا گفته شد نسبت به بالانس میل لنگ موتور سیکلت هم صادق است. با این تفاوت که به جهت سختی کمتر تاثیر نابالانسی در میل لنگ موتورسیکلت بیشتر است. موتورسیکلتها بیشتر در بیشینهی سرعت چرخشی میل لنگ قرار می گیرند.
چند کارگاه میل لنگ تراشی را میشناسید که بعد از عملیات تراش، میل لنگ را بالانس کنند؟
اگر در رابطه با کارگاه های تعمیراتی در خارج از کشور صحبت کنیم باید بگوییم بالانس بعد از عملیات تراش امری بدیهی و ضروریست. حتی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در کارگاه های میل لنگ تراشی بعد از عملیات تراش، میل لنگ را بالانس میکنند. این احساس نیاز تا حدی است که در کارگاههای کوچک نیز از استراکچرهای دست ساز مکانیکی برای بالانس قطعات دوار استفاده میکنند.
متاسفانه در کشور ما به این مهم توجهی نمیشود و برای بالانس میل لنگ از روش های قدیمی مانند بالانس گراویتی (gravity balance) که دقت پایینی دارد استفاده میکنند.
از مهمترین دلایل رواج نداشتن بالانس با دقت بالا را میتوان قیمت بالای دستگاههای بالانس صنعتی در کشور عنوان کرد. با یک جستجوی ساده در گوگل و چند تماس می توانید از قیمتهای این دستگاهها مطلع شوید. در نتیجه بالانس برای این کارگاهها توجیه اقتصادی نداشته و کماکان از روشهای منسوخ شده برای این امر استفاده میشود.
این دستگاهها نه تنها برای بالانس بلکه برای بالانس قطعات دوار دیگر مثل انواع فن، ایمپلر پمپ، میل گاردون، بلوور قابل ساخت میباشند. برای آشنایی با انواع دستگاه های بالانس صنعتی می توانید به مقاله ی دستگاه های بالانس صنعتی مراجعه کنید.
در حال حاضر شرکت آوان پایش یکی از مرجع های آموزش بالانس میل لنگ در کشور میباشد که دستگاه های بالانس را همراه با آموزش در محل انجام میدهد.