تشخیص عیب فن

فن‌ها از نظر نوع به 7 زیر مجموعه تقسیم می شوند که در مطلب انواع فن به آنها اشاره شد. بسته به ساختار فن‌ها، عیب یابی روی آنها با روش‌های متفاوتی صورت می‌پذیرد. برای مثال در صورتی که انتقال گشتاور به فن توسط پولی و تسمه صورت می‌پذیرد، عیب یاب باید تمامی خرابی‌های مربوط به فن و تسمه را مد نظر داشته باشد.(برای مطالعه‌ی این خرابی‌ها روی فن و تسمه کلیک کنیک). یا اگر فن دارای کوپلینگ است، تحلیلگر باید موارد ناهم‌راستایی را مد نظر قرار دهد. عیب یابی و آنالیز خرابی‌ها با استفاده از لرزش فن از جدیدترین تکنیک‌های عیب یابی می‌باشد. خرابی‌هایی مانند نابالانسی، خرابی یاتاقانها(لینک روی “علل خرابی بلبرینگ”) ، از موارد پرتکرار هستند. نابالانسی می‌تواند در پولی یا فن یا شفت های طویل انتقال گشتاور در فن ها ایجاد گردد.

سیستم فن

یک فن بسته به انواع آن می‌تواند شامل اجزا و قطعاتی از قبیل فونداسیون، استراکچر یا چهارچوب پایه، لرزه گیرها (در صورتی که به صورت الاستیک مونتاژ شده باشد)، الکتروموتور، پولی، تسمه، شفت، نافی، پروانه، یاتاقان، کانال باشد. در بعضی از فن‌ها از ابزار دقیق مانند سنسورهای فشار و دبی، سنسورهای لرزش و دما و … نیز استفاده می‌شود. مونتاژ تمامی این قطعات با تلورانس‌های خاص خود صورت می‌پذیرد که در صورت بروز تغییرات در این تلرانس‌ها روند خرابی فن آغاز می‌شود و در صورت عدم تعمیر تا از کارافتادگی کامل آن ادامه خواهد داشت.

نکته‌ی مهم این است که تعمیر فن باید از مشکل اساسی و ریشه‌ای آن آغاز گردد. برای مثال در صورتی که یاتاقانها هر 6 ماه خرابی می‌شوند قاعدتاً تعویض یاتاقانها به عنوان یک تعمیر ریشه‌ای قلمداد نمی‌شود بلکه باید علت خرابی یاتاقانها کشف و رفع شود. با استفاده از آنالیز ارتعاشات این خرابی ‌ها به سادگی کشف و برای رفع آن اقدام می‌شود. شرکت آوان مفتخر است که تجربیات خود را در زمینه‌ی عیب یابی فن‌ها در صنایع نیروگاهی، معدن، سیمان و … در اختیار سازندگان بزرگ فن در این مرز و بوم قرار داده است.

برخی از دلایل خرابی سیستم فن

اجازه بدهید برای روشن شدن مفهوم خرابی یک جمله بگوییم: تمامی فن‌ها دارای تلرانس‌های ساخت هستند که در صورت خروج از این تلرانس‌ها این فن “خراب” تلقی می‌شود. و در صورتی که این خرابی ادامه‌پیدا کند می‌تواند باعث “از کار افتادگی” فن شود. برای مثال نابالانسی در تمامی فن‌ها وجود دارد. اگر مقدار نابالانسی از حد استاندارد تجاوز کند حالا این نابالانسی یک “عیب” است و این فن حالا “خراب” است. ناهمراستایی هم همینطور، تنها کسی که میتواند دو طرف کوپلینگ را کاملاً هم راستا کند، خداست. ما فقط می‌توانیم آن را در محدوده‌ی مجاز تنظیم کنیم و در صورت خروج از این محدوده نام خرابی روی آن بگذاریم.

وقتی این خرابی یا این “خروج از تلرانس” حادث میشود ما هر چه سریعتر این موضوع را متوجه بشویم، میتوانیم عکس العمل سریعتری برای جلوگیری از خرابی‌های بیشتر داشته باشیم. در بیشتر مواقع وقتی فن صدای مهیب میدهد یا یاتاقان خراب میکند، الکتروموتور میسوزاند، زود به زود تسمه پاره میکند و … نام خرابی به آن میدهند. در صورتی که نام “از کار افتادگی” صحیح است.

انواع نابالانسی

نکته‌ی مهم، اغلب یک “خروج از تلرانس” نسبت به دیگر عیوب نقش مهم‌تری در خرابی فن دارد و همین عیب در ادامه باعث “خارج شدن از تلرانس” دیگر موارد می‌شود. انواع نابالانسی، نا‌همراستایی، لقی، خرابی یاتاقانها، خرابی پروانه از قبیل عدم توازن در فاصله‌ی بین پره ها، انحنای در هاب یا شرود یا آسیب دیدگی نافی (به جهت استفاده از چکش به جای پولی کش در مونتاژ و دمونتاژ)، انواع ایراد در الکتروموتور از قبیل خرابی‌های برقی یا مکانیکی، عیوب مربوط به ضعف سازه و فونداسیون یا چهار چوب، رزونانس، خمیدگی یا ترک خوردگی در شفت‌ها، کیفیت نامناسب روانکارها در یاتاقانها و ایرادات بیشماری که از حوصله‌ی این متن خارج است.

تمامی این خرابی‌ها  ، ماه ها قبل از اینکه به “از کار افتادگی” فن منجر شود، در ابتدای خروج از تلرانس مجاز، توسط آنالیز ارتعاشات قابل شناسایی و رفع است. بدیهی است در صورت از کارافتادگی کامل تجهیز، پیداکردن ایراد آن برای تعمیرکاری که از آنالیز ارتعاشات استفاده کرده بسیار ساده است زیرا تمامی نشانه‌های خرابی برای او مشخص و مبرهن می‌باشد.

کلام پایانی

فن‌ها زیر مجموعه‌ای از تجهیزات دوار هستند. تمامی تجهیزات دوار برای ایستایی و نصب نیازمند یاتاقان هستند. که به جهت ارتباط قطعات ثابت و متحرک در این ناحیه، بیشتر خرابی‌ها باعث افزایش تنش در یاتاقانها شده و در نهایت باعث خرابی آنها می‌شوند. شاید ارزش یک فن زیاد نباشد. اما وظیفه‌ی ارزشمندی داشته باشد. به عبارت تخصصی از سطح قابلیت اطمینان بالایی برخوردار باشد.

در این صورت زمانی که صرف تعویض یاتاقان فن می‌شود. گذشته از هزینه های تعمیرات و نفر ساعت. باعث از کار افتادن خط تولید شده و راندمان را کاهش می‌دهد. تجربیات ما در شرکت آوان پایش نشان می‌دهد عیب یابی و تعمیر سریع یک فن از اولویت‌های کارفرمایان است. باتوجه به ارائه‌ی خدمات مشاوره به شرکت‌های تولید کننده‌ی فن جهت بهبود کیفیت تولید و به صورت موازی ارائه‌ی خدمات تعمیرات به مصرف کنندگان فن، تمامی تجربیات و دانش خود را درگیر دغدغه‌های مشتریان نموده‌ایم تا بهترین نتیجه را همراه با مدارک تعمیراتی ارائه دهیم.